MARTIN DE JONGE, RIJKSWATERSTAAT (TECHNISCH MANAGER)

‘Er is weinig small talk meer’

“Vanaf begin maart moesten we allemaal thuiswerken. Inmiddels werk ik al zeven maanden vanuit huis. In september werden de regels iets versoepeld – al kun je daar amper van spreken – en mogen we twee keer per maand overleg hebben op het kantoor van Rijkswaterstaat in Middelburg. Eén keer is dat met het projectmanagementteam en één keer met mijn eigen team van technische mensen. Ik stuur als technisch manager een grote groep mensen aan: civiele techniek, werktuigbouw, elektra, industriële automatisering. Momenteel ben ik fulltime bezig met het renovatieproject van de Krammersluizen.”

“In eerste instantie had ik geen last van het thuiswerken. Ken je die sketch van Van Kooten en De Bie uit 1986 over thuiswerken? Dan kajje lekkâh mejje trèntjes speile (dan kun je lekker met je treintjes spelen, red.) Oftewel: je bent flexibel qua tijd. Je kunt makkelijk tussendoor een boodschap halen of andere alledaagse dingen doen.”

“Ook het wegvallen van de reistijd vond ik aanvankelijk wel fijn, want die tijd kon ik aan het werk besteden. Maar ik ben erachter gekomen dat dat reizen ook wel fijn is: als je naar huis rijdt, is dat een ‘loskoppelmoment’ van je werk.”

ISOLEMENT

“Uiteindelijk werd ik enorm op mezelf teruggeworpen… Ik ervaar het toch een beetje als sociaal isolement. Je leeft in een klein wereldje, terwijl wij mensen sociale wezens zijn. Ik mis de sociale contacten. Als er een modus komt waarin ik twee dagen thuiswerk en drie dagen op kantoor, zou ik dat prima vinden, maar zoals nu vind ik het niet fijn. Dat komt ook door de functie die ik heb. Met mensen snel wat zaken afstemmen, gaat fysiek veel sneller en efficiënter dan via de mail. De mail is koel en klinisch.”

COMMUNICATIE

“Ik ben veel meer gaan skypen en bellen, maar in een normaal gesprek kun je veel makkelijker communiceren, sneller de boel sturen. Nu mis ik de lichaamstaal, ziet eventuele irritatie niet, er is weinig small talk en er worden weinig grappen gemaakt. Het is allemaal veel zakelijker. Ik vond het ook heel vermoeiend. Iemand wees mij op een onderzoek waaruit zou blijken dat dat komt omdat je hersenen op een andere manier informatie moeten leren verwerken. Het zintuig oor doet meer en het zicht is er niet of beperkt.”

“Ik vind de huidige situatie ongemakkelijk en zo werken deprimeert mijn gemoed wel. Straks heb ik hier thuis met mijn collega Frank een overleg gepland. De eerste sinds de coronaperiode. Dat ga ik mogelijk vaker doen. Een enkele keer ben ik naar de locatie van het project bij de Krammersluizen gegaan, maar dat waren uitzonderingen. Ik denk dat deze situatie voorlopig niet zal veranderen. Er is geen helderheid qua vooruitzichten en dat vind ik naar.”

“Qua ergonomie is er wel wat te verbeteren. Ik werk eigenlijk op een te klein schermpje, maar dat is mijn eigen laksheid. Rijkswaterstaat biedt alle mogelijkheden met grotere beeldschermen te werken en met een aangepaste stoel.”

BEWEGING

“In de beginperiode van het thuiswerken ging het lunchen even snel tussendoor, maar na een paar maanden ging ik bewust naar buiten om even naar de bakker te wandelen. Ik ben sowieso veel meer gaan wandelen. Soms tussen de middag, maar – als ik niet ging wielrennen – altijd ’s avonds. Ik kwam echt veel mensen tegen! Al met al ben ik meer gaan bewegen. Dat komt omdat je thuis meer stilzit. Op kantoor loop ik naar de printer of als we vergaderen moet ik 300 meter afleggen en de trap nemen. En die behoefte komt bovendien door het geïsoleerde gevoel. En in een persoonlijk onderhoud kun je irritaties bespreken, maar op afstand is dat lastiger. Door te bewegen raak je dat ook makkelijker kwijt.”

“Ik zeg weleens: de eenvoud kwam tijdens de lockdown een beetje terug in het leven. Mensen gingen weer genieten van kleinere dingen, zoals buiten wandelen. Ik ben met mijn kinderen Floor – de TU waar ze studeert was dicht – en Bas puzzels van Van Haasteren gaan maken! Zaten we daar met z’n drieën tot in de nacht. Biertjes erbij. Dat was wat de mensen vroeger ook deden.”

ROMY ZUIDEMA, SYNTESS SOFTWARE (MANAGER HR & ADMINISTRATIE)

‘Weinigen willen altijd thuiswerken’

“Snel na de aankondiging van de lockdown konden onze werknemers thuiswerken. We zijn weliswaar een automatiseringsbedrijf, maar toch verbaasde het ons dat het zo soepel ging. Een maand voor de coronaperiode waren we bezig Microsoft Teams uit te rollen. Dat vergemakkelijkt het digitaal werken, zoals online vergaderen en centraal opslaan van documenten. Dat proces kwam ineens in een stroomversnelling.”

“Mensen die op den duur niet meer vanaf hun keukenstoel wilden werken, konden hun bureaustoel komen halen. Zelfs bureaus en computerschermen zijn van kantoor naar huis verhuisd. Richtlijnen hoe je thuis ergonomisch kunt werken, hebben we beschikbaar. Verder is dat ieders eigen verantwoordelijkheid omdat het vooralsnog om een tijdelijke situatie gaat.”

FLEXIBEL

“Tijdens de lockdown was de wereld heel klein. Werken, én de kinderen thuis, én de partner thuis, dat was zwaar. Als Syntess Software boden we iedereen de gelegenheid werktijden aan te passen als dat beter uitkwam. Ieder gezin is anders, dus is maatwerk nodig.” 

“Inmiddels vindt het merendeel thuiswerken heerlijk. Zo sprak ik vanmorgen een collega van de afdeling Ontwikkeling, die pas voor de tweede keer sinds maart hier op kantoor was. Op ‘mijn’ afdeling zijn we minder goed in thuiszitten, omdat voor ons persoonlijk contact het makkelijkst werkt.”

“Ik hoor van collega’s dat ze flexibeler met hun tijd om kunnen gaan in combinatie met kinderen, sporten en andere privézaken. Er zijn er die normaliter 2 uur reistijd  hadden. Dan is er ineens tijd om bijvoorbeeld uitgebreider te koken. Een collega was laatst sinds lange tijd weer op kantoor en zei: Ik wist niet dat een half uur reistijd zo lang duurde. Mensen raken gewend aan het feit dat ze geen reistijd meer hebben.”

“We zijn flexibeler qua werktijden geworden. Als het werk maar gedaan wordt. In ons onlinesysteem – dat is het voordeel van een softwarebedrijf – is te zien wanneer mensen werken en hoe ze het best bereikbaar zijn.”

NADELEN

“Hoewel het thuiswerken is omarmd, is er maar een handjevol mensen die altijd thuis zou willen werken. De een wil één dag naar kantoor, de andere vijf. Mensen vinden die flexibiliteit fijn. Wel moeten ze het van tevoren aangeven, zodat we de onderlinge afstand kunnen waarborgen.”

“Medewerkers missen vooral de sociale contacten; de gezelligheid, het praatje bij de koffieautomaat. Sommigen missen zelfs de fruitschaal! Om 10.00 uur nemen we hier altijd gezamenlijk een stukje fruit. Een enkeling heeft echt last van het gebrek aan sociale interactie. Daarom hebben we als Syntess altijd gezegd: je mag thuiswerken, je mag ook naar kantoor.”

WERK-PRIVÉBALANS

“De werk-privébalans was voor thuiswerkers in de beginperiode lastig. Mensen wilden per se laten zien dat ze echt aan het werk waren en wilden thuis altijd bereikbaar zijn. Dat had ik zelf ook. Nam ik net een lunchpauze en werd ik gebeld. Dan ging ik toch weer verder met werken, terwijl ik hier op kantoor in het atrium zit en de telefoon even zou laten gaan. Er zijn er die zich schuldig voelden als ze met mooi weer buiten gingen werken met hun laptop. We zijn hier van het buiten rondjes lopen in de pauzes, maar als mensen in hun eentje thuiszitten gebeurt dat veel minder. Gelukkig komt bij velen een steeds betere balans tussen werk en privé.”

TIJDELIJK

“Syntess ziet het vele thuiswerken wel als tijdelijke situatie. Het sociale is bij ons erg belangrijk. Er is aandacht voor elkaar. Op kantoor kun je even bij iemand binnenlopen, even kort overleggen. De kracht van ons bedrijf is de saamhorigheid. Daarom hebben we vanaf het moment dat mensen gingen thuiswerken, regelmatig een video vanaf kantoor gemaakt. Af en toe stuurden we een verrassing, zoals brownies, een opblaasbare zitzak, een foute ansichtkaart… We wilden graag de betrokkenheid tonen.

Met de ‘saamhorigheid’ thuis zat het overigens wel goed: in coronatijd hebben we van zeven à acht medewerkers gehoord dat ze gezinsuitbreiding verwachten…”

Deel dit artikel: